Bardzo ciekawą kwestią, o której niewiele osób (poza oczywiście osobami „z branży”) wie, jest podział czynów zabroniony.
W ramach obowiązującego kodeksu karnego (art. 7.) podział kształtuje się następująco:
- zbrodnia – czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności nie krótszą niż 3 lata albo karą surowszą (tzn. karą 25 lat pozbawienia wolności lub dożywotniego pozbawienia wolności).
- występek – czyn zabroniony, zagrożony karą powyżej 30 stawek dziennych grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.
Co więc z wykroczeniem?
Nie znajdziecie nic na ten temat w kodeksie karnym, ponieważ kwestię wykroczeń reguluje kodeks wykroczeń.
Co wiemy o wykroczeniu?
Jest to czyn zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, społecznie szkodliwy i zagrożony karą, podobnie jak w wypadku zbrodni i występku. Mowa tu jednak o innej (niechlubnej) rangi czynach i innych karach, które w wypadku wykroczeń są o wiele mniejsze.
Za wykroczenie można zostać ukaranym karą aresztu, ograniczenia wolności, nagany i grzywną do 5 000 zł.
Jak odróżnić zbrodnię od występku w praktyce?
Weźmy na tapet dowolny przepis kodeksu karnego.
Art 140. § 1. Kto, w celu osłabienia mocy obronnej Rzeczypospolitej Polskiej,
dopuszcza się gwałtownego zamachu na jednostkę Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej, niszczy lub uszkadza obiekt albo urządzenie o znaczeniu obronnym,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Czyn opisany w art. 140. § 1. k.k. jest zbrodnią czy występkiem?
Czyn będzie zawsze występkiem, ponieważ jego dolna granica kary (rok pozbawienia wolności), sięga poniżej 3 lat opisanych w art. 7. § 2. k.k.
A co jeśli sąd orzecze w danej sprawie karę 7 lat pozbawienia wolności?
Jeśli kara będzie wymierzana na podstawie art. 140. § 1. zaprezentowanego wyżej, czyn wciąż pozostanie występkiem. Dlaczego? Ponieważ kwalifikacji czynu jako zbrodni lub występku dokonuje się względem przepisu w całości, a nie indywidualnie. Proste prawda? 😀
jak nie pomylić występku z wykroczeniem?
Mimo że obie nazwy zaczynają się na „w”, to dotyczą zupełnie innej materii. Jak ją rozpoznać?
Należy zapamiętać przede wszystkim, że czyn kwalifikowany jako wykroczenie, znajdować się będzie z pewnością w kodeksie wykroczeń. Możecie mi uwierzyć, że nawet profesorowie wykładający prawo karne, nie będą w stanie wskazać wykroczenia w kodeksie karnym. 😉
W sytuacjach, w których nie wiecie co zrobić, warto przypomnieć sobie zasady, które opisałem na samym początku: