Zbrodnia, występek, czy wykroczenie?

Bardzo ciekawą kwestią, o której niewiele osób (poza oczywiście osobami „z branży”) wie, jest podział czynów zabroniony.

W ramach obowiązującego kodeksu karnego (art. 7.) podział kształtuje się następująco:

1. zbrodnia – czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności nie krótszą niż 3 lata albo karą surowszą (tzn. karą 25 lat pozbawienia wolności lub dożywotniego pozbawienia wolności).
2. występek – czyn zabroniony, zagrożony karą powyżej 30 stawek dziennych grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.

Co więc z wykroczeniem?

Nie znajdziecie nic na ten temat w kodeksie karnym, ponieważ kwestię wykroczeń reguluje kodeks wykroczeń.

Co wiemy o wykroczeniu?

Jest to czyn zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, społecznie szkodliwy i zagrożony karą, podobnie jak w wypadku zbrodni i występku. Mowa tu jednak o innej (niechlubnej) rangi czynach i innych karach, które w wypadku wykroczeń są o wiele mniejsze.

Za wykroczenie można zostać ukaranym karą aresztu, ograniczenia wolności, nagany i grzywną do 5 000 zł.

Jak odróżnić zbrodnię od występku w praktyce?

Weźmy na tapet dowolny przepis kodeksu karnego.

Art 140. § 1. Kto, w celu osłabienia mocy obronnej Rzeczypospolitej Polskiej,
dopuszcza się gwałtownego zamachu na jednostkę Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej, niszczy lub uszkadza obiekt albo urządzenie o znaczeniu obronnym,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Czyn opisany w art. 140. § 1. k.k. jest zbrodnią czy występkiem?

Czyn będzie zawsze występkiem, ponieważ jego dolna granica kary (rok pozbawienia wolności), sięga poniżej 3 lat opisanych w art. 7. § 2. k.k.

A co jeśli sąd orzecze w danej sprawie karę 7 lat pozbawienia wolności?

Jeśli kara będzie wymierzana na podstawie art. 140. § 1. zaprezentowanego wyżej, czyn wciąż pozostanie występkiem. Dlaczego? Ponieważ kwalifikacji czynu jako zbrodni lub występku dokonuje się względem przepisu w całości, a nie indywidualnie. Proste prawda? 😀

jak nie pomylić występku z wykroczeniem?

Mimo że obie nazwy zaczynają się na „w”, to dotyczą zupełnie innej materii. Jak ją rozpoznać?

Należy zapamiętać przede wszystkim, że czyn kwalifikowany jako wykroczenie, znajdować się będzie z pewnością w kodeksie wykroczeń. Możecie mi uwierzyć, że nawet profesorowie wykładający prawo karne, nie będą w stanie wskazać wykroczenia w kodeksie karnym. 😉

W sytuacjach, w których nie wiecie co zrobić, warto przypomnieć sobie zasady, które opisałem na samym początku:

Zbrodnia – czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności nie krótszą niż 3 lata albo karą surowszą (tzn. karą 25 lat pozbawienia wolności lub dożywotniego pozbawienia wolności).

Występek – czyn zabroniony, zagrożony karą powyżej 30 stawek dziennych grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.